30 Dhjetor 2023

Në Mesdhe nivelet e detit po rriten tre herë më shpejt se vlerësimet e bëra deri më tani, mbi 38,500 kilometra katrorë të vijës bregdetare së shpejti do të rrezikohen nga përmbytjet.

Këtë e tregon studimi i kryer nga tre studiues italianë nga zyrat e Romës dhe Bolonjës të Institutit Kombëtar të Gjeofizikës dhe Vullkanologjisë dhe Universitetit holandez të Radboud, botuar në revistën Environmental Research Letters.

Për Italinë, brigjet më të rrezikuara janë ato të Friuli Venezia-Giulia, Veneto, Emilia-Romagna dhe Pulia veriore në anën e Adriatikut, së bashku me ato të Toskanës, Lacios dhe një pjesë të Sardenjës në anën e Tirrenit.

Shkaku i këtij ndryshimi në rritje, në parashikimet e rritjes së nivelit të detit qëndron në fenomenin e rrëshqitjes.

“Përmbysja, që do të thotë, lëvizja e ngadaltë e tokës për shkak të shkaqeve natyrore ose antropogjene, ka një rol vendimtar në përshpejtimin e rritjes së nivelit të detit përgjatë brigjeve, të shkaktuar nga ngrohja globale që nga viti 1880”, vëren Marco Anzidei, inxhinieri nga studio me Antonio Vecchio dhe Enrico Serpelloni.

“Analizat tona tregojnë se, pikërisht për shkak të zhytjes, në disa zona të Mesdheut niveli i detit po rritet pothuajse tre herë më shpejt se në zonat e qëndrueshme”, shton Vecchio nga Universiteti Radboud dhe autori i parë i kërkimit.

Në hulumtim, shpjegon Serpelloni, janë përdorur të dhëna nga sistemet e navigimit satelitor, të cilat lejojnë që shpejtësia e lëvizjes vertikale të tokës të llogaritet jashtëzakonisht saktë. Në dritën e këtyre të dhënave, tre studiuesit rillogaritën projeksionet aktuale deri në 2150 në 265 zona të Mesdheut.

“Në zonat që janë më të rrezikuara do të ketë ndikime më të mëdha në mjedis, në aktivitetet njerëzore dhe në infrastrukturë. Prandaj është e nevojshme, të ndërmerren veprime konkrete për të mbështetur popullsinë bregdetare”, thotë Anzidei.